De weg naar lokale democratie is vol hobbels en valkuilen.

1 oktober2016. De dag van de toekomst. Presentatie van de door bijna 300 inwoners opgestelde toekomstvisie. Een vernieuwend proces met als resultaat een vernieuwende visie. De democratische energie stroomde. Er waren ook bijna 50 icoonprojecten bedacht. De initiatiefnemers stonden in de startblokken om aan de slag te gaan.
Dan begint het lange wachten. Democratie kost blijkbaar veel tijd. Het is februari 2017 als de toekomstvisie door de drie gemeenteraden als werkdocument vastgesteld wordt. Het is maart als de spelregels voor de icoonprojecten vastgesteld worden.
Zolang in de starthouding vraagt om een valse start. En bij de icoonprojecten lokale en meervoudige democratie is daar ook sprake van. Het heeft geleid tot iets dat veel weg heeft van een machtsstrijd. Wie heeft de regie bij de icoonprojecten? De gemeente heeft gekozen voor een programmamanager. Die moet de verbinding leggen tussen de initiatiefnemers en de gemeente. Maar de initiatiefnemers van de icoonprojecten lokale en meervoudige democratie , verenigd in een burgerinitiatief, vindt dat hun taak. Zij willen de regie en een daarbij passend budget. De strijd om de regie en het indienen van een aantal eenzijdig bedachte plannen was voor de fusieraad reden om te vragen een bandbreedte vast te stellen voor de icoonprojecten lokale en meervoudige democratie.
Maandag 3 juli stond het op de agenda van de fusieraad.
Een aantal zaken die aan bod gekomen zijn.
1 Icoonprojecten zijn er om met de toekomstvisie te experimenteren. Het voorstel om nu vast te leggen de gemeenteraad uit te breiden met 21 burgers (1 per kern) en 10 vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld is geen experiment maar een structurele verandering. Dergelijke zaken zijn een bevoegdheid voor de nieuwe raad.
2 Het burgerinitiatief krijgt geen andere positie dan de overige icoonprojecten. Dus geen aparte status met een apart budget om alle icoonprojecten te begeleiden, geen vertegenwoordiger in de stuur- of projectgroep, geen recht om voorstellen in te dienen bij de fusieraad.
De bespreking in de fusieraad riep niet direct het gevoel op dat de gemeenten en het burgerinitiatief samen aan een mooie toekomst voor de gemeente Altena werken. . De gemeenten werden beschuldigd van een hiërarchische opstelling en manipulatie door informatie opzettelijk te laat aan te leveren. De toon van de ingediende amendementen richting het burgerinitiatief was enigszins onaangenaam en getuigde van wantrouwen. Gelukkig werden de meeste amendementen verworpen. Het resultaat was uiteindelijk dat het voorstel aangenomen werd met een voor Progressief Altena overbodig amendement, dat volgens ons ook net de verkeerde toon aanslaat, j over de inzet van het geld dat beschikbaar is voor de projecten. Positief was de raadsbrede steun voor ons amendement om inwoners de mogelijkheid te geven om voorstellen op de agenda van de fusieraad te plaatsen. De letterlijke tekst is :De fusieraad neemt een initiatiefvoorstel in behandeling indien dit is ondertekend door tenminste 50 inwoners van 16 jaar of ouder en een onderwerp betreft dat past bij de taak van de fusieraad.
Hoe nu verder? Lokale democratie is een belangrijk thema in onze toekomstvisie. Daar moet aan gewerkt worden. Co-creatie is ook een belangrijk thema in onze toekomstvisie. Inwoners en gemeente gaan op basis van gelijkwaardigheid aan de slag. De toekomstvisie geeft de richting. Na de valse start is het tijd voor een nieuwe.