Een bomvolle zaal en geen ingewikkelde taal. De Werf in Woudrichem was maandavond 1 oktober niet alleen gevuld met partijbonzen uit het progressieve kamp maar telde net zoveel politici van SGP, CU, de lokalen en de VVD. Lag hier de kiem voor een energieakkoord? Drie deskundige sprekers en vijf prikkelende stellingen waren meer dan genoeg om 70 mensen een geslaagde debatavond Altena Energieneutraal te bezorgen. Dat is niet genoeg om energieneutraal te worden, maar wel een hoopvol begin. Het Land van Altena heeft een ongemakkelijk gevoel bij de energietransitie. Alle begin is moeilijk. Progressief Altena helpt met kennis in de vorm van de feiten, ervaringen en praktische invalshoeken.
Geschreven door
Progressief Altena
Lector ‘Smart Energy’ van Avans Hogeschool
Jac Doomernik is lector smart energy bij het expertisecentrum Technische Innovatie van Avans Hoogeschool. Hij neemt ons mee in de feiten en cijfers. “De waterproblematiek dwingt ons de temperatuurstijging op aarde te beteugelen tot maximaal 2 graden.” De actie is vooral nationaal en lokaal en vraagt volgens Jac een mix van grootschalige en lokale oplossingen. “We bewegen in de goede richting, maar de snelheid is onvoldoende.” Om dit te illustreren citeert hij Jules Verne uit 1874 en een artikel uit de Apeldoornse Courant uit 1932. Het kan inderdaad wel iets sneller.
Het gaat inhoudelijk om energie besparen, meer duurzame energie en efficiëntere fossiele energiegebruik. In hoog tempo komen de maatregelen van Rutte 3 en de gevolgen van het gasbesluit voor het energienet, of de mogelijkheden van elektrisch rijden, waterstof en smart grid aan de orde. Technisch kan er al heel veel. Het planbureau voor de leefomgeving heeft vastgesteld dat 50% reductie van CO2 in 2030 haalbaar is. “Nu is gedragsverandering nodig, van calculerend en afwachtend naar actie.”
“Volgens mij is het een kwestie van geld” zegt een van de aanwezigen daarover. Maar daar zijn de inleiders het echt niet mee eens.
Voorbeeld energiecoöperatie
Luc van Tiggelen maakt duidelijk dat het draait om het hart. Voel je wat je te doen hebt? Hij is het gezicht van de energietransitie op Ameland met 3600 inwoners, 1600 huishoudens, 4 dorpen en 1 energiecoöperatie. Hij raakt met zijn heldere taal een gevoelige snaar. “Ga op zoek naar wat je bindt.” In 2007 circuleerde er een plaatje met een doorgeknipte leiding tussen het eiland en het vasteland. Dat raakte de snaar van ‘wij hebben het vasteland niet nodig, wij kunnen voor onszelf zorgen’, vertelt Luc.
Toen de coöperatie om dat te realiseren geld ging ophalen, gaf die de kleine beleggers voorrang op grote beleggers. Dat werkte geweldig goed. “Nu hebben we 300 leden en 1.000 klanten van en bij de Amelander Energie Coöperatie”. Iedereen profiteert ervan. “Je moet over randjes durven gaan, de overheid werkt soms enorm tegen.” Een van de aanwezigen verwoordt een breed gevoel bij het verhaal van Luc “Kom jij hier naartoe? Dan komt het wel goed”. Maar Luc houdt vast aan zijn eigen levensverhaal en nodigt ons uit ons verhaal te gaan maken.
Gedeputeerde provincie Brabant
Anne-Marie Spierings – gedeputeerde energie en kandidaat voorzitter van D66 – vertelt over de Brabantse doelstellingen, projecten en wat er gaande is. En dat is teveel om hier op te noemen. Als voorbeeld noemt zij de windmolens langs de A16, waarbij 25% van de opbrengsten naar de bewoners van omliggende dorpen gaan. De boodschap is dat je de voordelen van duurzame energie moet verdelen om draagvlak op te bouwen en voorkomen dat enkele investeerders ermee vandoor gaan. Zij drukt politieke partijen op het hart geen opties uit te sluiten, maar in gesprek te blijven.
Ze wordt aan de tand gevoeld over wat de provincie zelf aan de betonnen toren in Den Bosch heeft gedaan. Hoewel zij bescheiden vertelt dat ze niet alles weet, somt zij een lange reeks van maatregelen op van koude warmte wisseling tot zuinige liften. “Je moet als overheid het goede voorbeeld geven.” Dat kan door maatregelen voor overheidsgebouwen en sportkantines, maar ook met gedeeld elektrisch rijden. “Schaf enkele elektrische auto’s aan en leer hoe je die kunt delen.”
Afsluiting
In het debat dat kundig wordt geleid door Ferry Visser komen verschillende perspectieven aan bod. Bijna alle politieke kleuren zijn vertegenwoordigd. De algemene toon is toch wel dat de schouders eronder moeten. Natuurlijk komt ook het heikele punt van de windmolens aan de orde. En hoewel de verschillen niet worden overbrugd (de VVD vindt windmolens nog steeds niet mooi en Progressief Altena rekent uit dat ze waarschijnlijk nodig zijn) lijkt dit geen halszaak. Want we zijn het over heel veel wel eens. Zoals het principe ‘klein waar het kan, groot waar het moet’.
Het is tijd voor keukentafelgesprekken. Over hoe dat aan te pakken doet Luc nog wel een suggestie. Doe het samen met de installateurs en bouwers uit je eigen gebied. Want die worden vertrouwd en het draait om vertrouwen.
Verder praten over energie? Mis de volgende bijeenkomst van Altenatuur niet: op 10 oktober Dag van de Duurzaamheid