Het denken in individuen klopt niet. Het individu is een soort knooppunt in een netwerk en die draadjes en verknopingen maken samen iets.’ Deze uitspraak is van filosoof Henk Oosterling, ooit Nederlands kampioen Japans Zwaardvechten en nu docent aan de Erasmus Universiteit. Hij zette in 2007 de stichting Rotterdam Vakmanstad op die op scholen in achterstandswijken lessen in filosofie, judo, koken en tuinieren verzorgt. ‘We denken vanuit het individu en alles draait daarom en daardoor zijn we helemaal op onszelf teruggeworpen. Maar je kunt jezelf alleen maar ontwikkelen in afstemming met de ander, niet door steeds te concurreren of het met elkaar oneens te zijn.’ Oosterling pleit voor de terugkeer van het besef dat ieder individu met andere verbonden is en dat het belangrijk is om te investeren in die relaties.
Gelukkig doen mensen dat ook op allerlei manieren. Want waar mensen zich het beste bij voelen zijn dragende sociale verbanden. Als je iets betekent voor iemand, als je iets kunt doen voor een ander, levert dat het meeste geluksgevoel op. Dus zelfzorg betekent zorg voor de ander omdat dat goed voelt. Denk aan de Samenloop voor Hoop Altena van afgelopen zomer waarbij de organisatoren velen letterlijk op en in de benen wisten te krijgen om de strijd aan te gaan tegen kanker. Met een fantastisch (financieel) resultaat! Denk ook aan initiatieven als die van De Kwartjesshop van Geeske Hrykciewitz-van Wijk en GSW van Audrey van der Lee, waar mensen terecht kunnen die tussen wal en schip dreigen te vallen. Deze vrouwen tonen lef en moed en weten mensen te enthousiasmeren mee te doen. Kloppen bij bedrijven aan die hun steentje bijdragen en vinden de weg naar het gemeentehuis. Door te denken en te doen zetten ze veranderingen in gang.
Afgelopen maand was ik te gast in het gloednieuwe clubhuis van de Woerkumse watersportvereniging Arcade, gelegen op een geweldige locatie aan de Afgedamde Maas tegenover Slot Loevestein. Een dijk van een blikvanger, ook vanaf de Gelderse en Zuid-Hollandse zijde van de Merwede, zo viel me laatst op tijdens een rondje hardlopen. Coach Martin Bakker motiveerde de jongste roeisters van de club om hun jongedamessloep zo blinkend mogelijk schoon te poetsen voor de Londense Theems race die begin september plaatsvond. Aan de koffie met de vele vrijwilligers van de club vertelde bestuurslid Kees van Vugt over een inspirerend project in Ierland. Om de gemeenschapszin te bevorderen heeft de lokale gemeente aldaar aan de inwoners van al haar dorpen per kern een sloep in bouwpakket uitgedeeld. Het samen bouwen van de sloep verbroedert. De competitie die erop volgt is sportief met strijd op het water en verbondenheid na afloop. Een inspirerend idee voor onze nieuwe gemeente Altena (of hoe onze nieuwe gemeente ook mag gaan heten)! Water als verbindende factor tussen mensen die samen de handen uit de mouwen steken.
Nog even terugkomend op de filosofie van Oosterling. ‘De wereld is gebaseerd op de verschillen tussen mensen, niet op hun identiteit. Die verschillen moet je respecteren. Samenwerken is niet allemaal één worden en hetzelfde doen. Het gaat erom dat er creativiteit ontstaat wanneer de verschillen op elkaar botsen en er daar iets gebeurt. Dan wordt verschil een productieve factor. Uiteindelijk kom je toch weer uit bij de relatie tussen mensen. Het beste is als iedereen van elkaar weet waar hij goed in is en je op grond daarvan samenwerkt, dan accepteer je het verschil. En respecteer je ieders bijdrage.’
Foto: Het Kontakt – De jongedames en coach Martin Bakker van WSV Woudrichem in training tijdens de Visserijdagen in de Historische Haven
Paula Jorritsma, wethouder Progressief Altena Woudrichem